Waarom inputlag meten belangrijk is
Inputlag is meer dan een technisch getal: het bepaalt hoe direct je acties aanvoelen. Een hoge inputlag kan je aim ondermijnen, timings verpesten en bewegingen minder voorspelbaar maken. Voordat je instellingen wijzigt of hardware vervangt, is meten de enige manier om te weten of een probleem bij je monitor ligt of ergens anders in de keten.
Wat heb je nodig
- Smartphone met high‑speed camera (bij voorkeur 240fps of hoger)
- Je pc of console met de monitor die je wil testen
- Eenvoudige testpagina of video die bij een input een duidelijke visuele verandering veroorzaakt (zie methode)
- Optioneel: gamingmuismet klikgeluid of headset, zodat je audio als timestamp kunt gebruiken)
Basisprincipe van de test
Het idee is simpel: film tegelijkertijd het moment waarop jij een knop indrukt (of het geluid van de klik) en het eerste duidelijke zichtbare effect op het scherm. Tel het aantal videoframes tussen input en beeldverandering en zet dat om naar milliseconden met de formule:
inputlag (ms) = (aantal frames / fps van de camera) × 1000
Stap‑voor‑stap: meten met je smartphone (aanbevolen methode)
Voorbereiden van de test
Maak een full‑screen testpagina die bij toetsdruk het hele scherm van zwart naar wit schakelt. Je kunt hiervoor een simpele HTML‑pagina gebruiken (een keydown event dat body‑achtergrond wisselt) of een full‑screen video die op input reageert. Belangrijk: zet alle beeldverbeteringen van de monitor uit (game mode aan, processing uit), schakel HDR uit en zorg dat de verversingssnelheid in je besturingssysteem overeenkomt met de monitorinstelling — zie ook resolutie en verversingssnelheid en kabels en aansluitingen.
Opstelling
- Plaats de smartphone zo dat het scherm volledig in beeld is en ook je inputmiddel (muis of toetsenbord) zichtbaar is, of zorg dat het klikgeluid goed hoorbaar wordt.
- Activeer de slow‑motion opname (240fps of meer). Bij 240fps is elke frame ~4,17ms; bij 960fps ~1,04ms.
- Start de testpagina full‑screen en klaar de camera.
De opname
Press de knop (of klik de muis) en laat de opname het moment van input en de resulterende schermverandering vastleggen. Herhaal dit meerdere keren (minimaal 5–10 runs) om gemiddelde waarden te krijgen en uitschieters te verminderen.
Analyseren en rekenen
Bekijk de video frame‑voor‑frame. Tel het aantal frames tussen het eerste zichtbare teken van input (bijvoorbeeld je vinger die de toets raakt of de piek in het klikgeluid) en de eerste frame waarop het scherm volledig gekanteld is (bijvoorbeeld wit in plaats van zwart). Gebruik de formule uit bovenstaand gedeelte om de vertraging in milliseconden te berekenen.
Voorbeeld: je gebruikt 240fps en telt 6 frames tussen input en schermreactie. Inputlag = (6 / 240) × 1000 = 25ms.
Inputdevice vs. monitor: wat meet je eigenlijk?
De hierboven beschreven methode meet de totale latency van je input‑to‑display keten: je muis/keyboard, pc/console verwerken, grafische pipeline en het scherm zelf. Als je puur de monitor wil isoleren kun je twee dingen doen:
- Meet eerst de latency van je inputdevice apart (bijvoorbeeld door dezelfde methode te gebruiken en een eenvoudig lokaal programma dat direct reageert op input), en trek dat af van de totale waarde.
- Gebruik audio als referentie: veel camera’s synchroniseren audio met video. Het geluid van een muisklik is een betrouwbare marker van het precieze moment van input, zodat je de verwerkingstijd van de pc in je meting mee wég kunt filteren — al blijft dat een schatting.
Veelvoorkomende valkuilen en tips voor betrouwbare resultaten
- Camera fps is de bottleneck: bij 240fps meet je per ~4,17ms. Wil je fijnere resolutie, gebruik 480/960fps als je telefoon dat ondersteunt.
- Verversingssnelheid en fase: als je monitor 144Hz draait, kan de exacte timing binnen een framecyclus variëren. Herhaal tests en bereken een gemiddelde.
- Software‑processing: enige post‑processing of image enhancement op het scherm verhoogt inputlag. Gebruik game mode en schakel fancy filters uit. Zie ook paneeltypes en beeldkwaliteit en responstijd en ghosting.
- Kabels en instellingen: gebruik de juiste kabel (DisplayPort of de juiste HDMI‑versie) en controleer dat er geen downscaling gebeurt — meer over kabelkeuze op kabels en aansluitingen.
Wat is een 'goede' inputlag?
Er bestaat geen absolute grens die voor iedereen geldt, maar competitieve spelers streven vaak naar zo laag mogelijk, idealiter onder de 20ms totale inputlag in combinatie met hoge verversingsfrequenties. Moderne gamingmonitoren hebben vaak lage inputlag, maar pixel response en verwerkingsvertragingen spelen ook een rol — lees daarom ook over responstijd en ghosting en adaptive sync als je inconsistenties ziet.
Optimaliseren na de meting
- Zet game mode aan, schakel post‑processing uit en gebruik de native resolutie en verversingssnelheid van je monitor (meer info).
- Controleer kabels: DisplayPort heeft vaak lagere overhead voor hoge refresh rates; zorg dat je kabels en poorten de gewenste snelheid ondersteunen.
- Overweeg instellingen van je gpu (low latency modes) en schakel onnodige frameservers of overlays uit.
Verdere bronnen en vervolgstappen
Wil je dieper in de techniek duiken of je resultaten vergelijken met andere aspecten van beeldkwaliteit, kijk dan naar artikelen over paneeltypes en beeldkwaliteit, adaptive sync en kabels en aansluitingen. Voor wie inputlag op toernooien of LANs wil controleren is het artikel over je gaming monitor meenemen naar een LAN of toernooi handig, en als draadloze input een factor is zie ook draadloos gamen op je monitor.
Conclusie
Met een smartphone, een simpele testpagina en een beetje geduld kun je thuis betrouwbare schattingen maken van de inputlag van je gaming monitor. Herhaal met verschillende instellingen, gebruik audio als timestamp en let op factoren zoals verversingssnelheid, kabels en beeldverwerking. Zo weet je of je scherm echt een bottleneck is of dat optimalisatie elders meer effect heeft op je gameplay.
